Infowijzer 

De arbeidsdeskundige is een deskundige op het gebied van belasting en belastbaarheid.

De arbeidsdeskundige is werkzaam in zowel de publieke sector (UWV, arbodiensten, gemeenten) als de private sector (verzekeringsmaatschappijen in het kader van autoverzekeringen, arbeidsongeschiktheidsverzekeringen, werkgeversaansprakelijkheid, medische aansprakelijkheid,

bij (expertise) bureaus en grote werkgevers/ eigen risicodragers).

Meestal treedt de arbeidsdeskundige in letselzaken als onafhankelijk partij op en wordt deze ingeschakeld door beide partijen (verzekeraar, slachtoffer en/of rechtsbijstandverlener).

In een letselschadedossier is in de regel slechts één arbeidsdeskundige betrokken die onderzoekt en aan beide partijen rapporteert.

De arbeidsdeskundige in de private sector wordt meestal ingeschakeld voor de volgende interventies:

1. reintegratiebegeleiding (behoud van werk of terugkeer naar eigen of aangepast werk);
2. reintegratiebegeleiding naar passend werk bij een andere werkgever (tweede spoor);
3. onderzoek naar het verlies van arbeidsvermogen, zowel in loondienst als zelfstandig;
4. het zogenaamde “would-be” onderzoek: hoe zou de carrière zonder ongeval

verlopen zijn en wat betekent dit voor de economische schade van het slachtoffer;

5. onderzoek naar studievertraging;
6. studiekeuzebegeleiding;
7. onderzoek naar behoefte aan huishoudelijke hulp;
8. onderzoek naar de omvang van zelfwerkzaamheid in de privésituatie en beoordeling van de arbeidsongeschiktheid voor het uitvoeren van deze zelfwerkzaamheden;
9. gerechtelijke arbeidskundige onderzoeken;
10. de arbeidsdeskundige als zorgmanager of care-manager, inventariseert de

knelpunten op het gebied van:

• ADL
• Wonen
• Huishouden
• Kinderopvang
• Dierenopvang
• Vervoer voor privé en/of werk via
• UWV
• Dagbesteding
• Overige knelpunten ten gevolge van het opgelopen letsel en de daaruit voortvloeiende beperkingen.

Op al deze bovenstaande gebieden voert  de arbeidsdeskundige de regie wanneer hij als zorgmanager of care-manager is ingeschakeld en schakelt hij, in overleg met partijen, de noodzakelijke deskundigen (herstelgerichte dienstverleners, zoals ergotherapeut, letselschadepsycholoog, herstelcoach, bouwkundige et cetera) in om de knelpunten op te lossen en nieuw perspectief te creëren.

Ergotherapie is een paramedisch beroep, geregistreerd in de wet BIG, artikel 34. Via lidmaatschap van de beroepsvereniging Ergotherapie Nederland is de ergotherapeut aangesloten bij de klachten- en geschillenregeling paramedici.

De ergotherapeut brengt via een methodische analyse en onderzoek de beperkingen van het slachtoffer in kaart vanuit diens aanwezige stoornissen en vertaalt dit naar mogelijkheden en belemmeringen in het dagelijks leven.

De ergotherapeut onderzoekt samen met cliënt wat de invloed is van deze belemmeringen op het dagelijks functioneren.

• Wat kan een cliënt door een andere handelingswijze/werkwijze wederom zelfstandig?
• Welke rol kan het netwerk van cliënt hierin spelen?
• Wat wil het netwerk hierin?
• Is ondersteuning nodig?
• Is een voorziening noodzakelijk of is dit wenselijk?

Dit alles met zelfredzaamheid, participatie en herstel van autonomie als doel.

Een ergotherapeut is breed georiënteerd en brengt alle deelaspecten (omvang) van het dagelijks leven in kaart, te weten;

• mobiliteit,
• wonen,
• huishouden,
• zorg (ADL),
• werk ( aanpassingen),
• vrije tijds besteding
• Deelaspecten zoals problemen met zitten, liggen, slapen en/of belasting-belastbaarheid komen zonodig ook aan de orde.

Voornoemd onderzoek naar de genoemde deelgebieden vindt plaats in overleg met het slachtoffer en zijn familie/systeem, de behandelsector e.a. en betrokken partijen in het kader van de letselschade, die vaak al over veel informatie beschikken

Samenwerking met aanpalende disciplines wordt zonodig gezocht, denk hierbij aan de arbeidsdeskundige, bouwkundige, herstelcoach, psycholoog e.a. Als de ergotherapeut casemanager is, zorgt de ergotherapeut voor inzet van aanpalende disciplines.

Bij alle voornoemde deelaspecten wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om een beroep te doen op de voorliggende wet- en regelgeving, zoals de Wmo, Zorgverzekeringswet (Zvw), Wet langdurige zorg (Wlz),  UWV en overige mogelijke voorzieningen/toeslagen.

Daarnaast wordt in kaart gebracht welke aanvullende/aanverwante voorzieningen noodzakelijk zijn om het zelfstandig functioneren zoveel mogelijk te kunnen hervatten en herstel van autonomie centraal te kunnen laten staan.

De ergotherapeut kan als specialisme zorgschadeskundige worden conform de beginselen van de Handreiking Zorgschade.

De psycholoog is een deskundige op het gebied van psychische gezondheid. Psychologen zijn werkzaam in GGZ instellingen en traumacentra (klinisch psychologen) en bij overige organisaties

en bedrijven in de maatschappij, zoals bedrijven, overheid en ziekenhuizen. Ook werkt een groot deel van de psychologen in Nederland als zelfstandige vanuit een eigen praktijk. GZ psychologen vallen onder de Wet BIG en worden vergoed door de meeste ziektekostenverzekeraars. Zij stellen diagnoses middels de DSM-5 en zetten een behandeling in volgens het bijbehorende protocol.

Psychologen met een andere achtergrond, denk aan Arbeid- en Organisatiepsychologen of Arbeid- en Gezondheidspsychologen, worden meestal ingezet door werkgevers die de trajecten vergoeden of

cliënten betalen zelf de begeleiding. Er wordt onderscheid gemaakt tussen gediagnostiseerde psychische stoornissen en psychische klachten na een ingrijpende gebeurtenis. Bij letselschade is meestal sprake van tijdelijke klachten die ‘normaal’ zijn na het meemaken van een ongeval.

De letselschadepsycholoog treedt in letselzaken op als onafhankelijke partij en wordt ingeschakeld door beide partijen (verzekeraar en belangenbehartiger).

Motivatie van de cliënt om psychologische begeleiding te willen hebben, is daarbij leidend.

De letselschadepsycholoog rapporteert na toestemming van de cliënt aan de betrokken partijen.

De psycholoog kan worden ingeschakeld voor de volgende interventies:

1. EMDR (Eye Movement Desensitisation and Reprocessing), Exposure (imaginair en in vivo): bij aanhoudende angstklachten, het vermijden van plaatsen, situaties of gevoelens.
2. ACT (Acceptence and Commitment Therapy): om te leren accepteren wat je is overkomen en leren omgaan met de veranderde situatie en levensomstandigheden.
3. Rouwbegeleiding en rouwtherapie: bij complexe rouw, waarbij somberheid en verdriet op de voorgrond blijven staan en meer dan een jaar na de gebeurtenis het functioneren nog steeds belemmeren.
4. Graded Activity: leren doseren van activiteiten bij medisch onverklaarde pijnklachten, met als doel uiteindelijk meer te kunnen met dezelfde (of minder) pijn.
5. Mindfulness: om piekeren en stress te reduceren en concentratie en slaapkwaliteit te verbeteren.

Voorwaarde voor psychologische begeleiding is altijd dat de cliënt zelf iets wil veranderen en gemotiveerd is om te werken aan zijn herstel.

Een onderwijsdeskundige is de expert op het snijvlak onderwijs en letsel. De expert brengt in overleg met het letselschadeslachtoffer (en zijn/haar ouders) en de onderwijsinstelling, de onderwijsproblematiek in kaart en stelt een doelgericht begeleidingsvoorstel op.
De vraag wat het slachtoffer nodig heeft om zijn/haar school en studie weer succesvol op te pakken en te vervolgen staat hierbij centraal. Hierbij wordt ingezet op toewerken naar zelfstandigheid zodat cliënt weer op eigen benen komt te staan. Als ondersteuning structureel nodig blijkt, wordt in eerste instantie gekeken naar mogelijkheden vanuit de onderwijsinstelling of het daarbij betrokken samenwerkingsverband.

De letsel-onderwijsdeskundige treedt in letselzaken op als onafhankelijk partij en wordt ingeschakeld door beide partijen (verzekeraar, slachtoffer en/of rechtsbijstandverlener). In een letselschadedossier is in de regel slechts één letsel-onderwijsdeskundige betrokken die onderzoekt, adviseert en begeleidt en aan beide partijen rapporteert.

Letsel-onderwijsdeskundigen hebben een onderwijskundige, psychologische of pedagogische achtergrond en hebben specifieke kennis van de onderwijswereld.

De letsel-onderwijsdeskundige wordt meestal ingeschakeld voor de volgende interventies:

• In kaart brengen onderwijs ondersteuningsbehoefte
• Faciliteren onderwijsondersteuning vanuit school en externe instanties
• Bieden onderwijskundige begeleiding
• Ondersteunen bij regelgeving en bezwaren onderwijsinstelling
• Aanleren adequate leermethoden
• Faciliteren inhoudelijke bijlessen
• Begeleiden van school- en studiekeuze voor passende (en haalbare) opleiding

Samenwerking met aanpalende disciplines wordt zo nodig gezocht, denk hierbij aan de ergotherapeut, arbeidsdeskundige, psycholoog e.a.
Gezien het specifieke kennisgebied is een rol als casemanager niet voor de hand liggend.

Budgetcoach kan het slachtoffer of de naaste omgeving ondersteunen om tot een oplossing te komen bij de financiële vraagstukken die na een ongeval of calamiteit zijn ontstaan.

De verschillende financiële vraagstukken die kunnen spelen zijn:

• Inkomstendaling
• Loonbeslag
• Geen overzicht meer over de inkomsten en uitgaven
• Veel verzoeken om voorschotten
• Ongeopende post
• Niet kunnen sparen
• Bezoek van gerechtsdeurwaarders
• Hyperfocus op geld en bedragen

De budgetcoach ondersteunt het slachtoffer bij voornoemde zaken door middel van:

• Het creëren van inzicht in de inkomsten en uitgaven en het opstellen van een budgetplan.
• Het controleren of de inkomsten juist zijn (is er bijvoorbeeld een toeslag aangevraagd bij het UWV, status van diverse toeslagen belastingdienst, minimaregelingen etc.).
• Het opstellen van een schuldenoverzicht, waarvoor zonodig schuldeisers worden benaderd.
• Het helpen met het op orde brengen van de thuisadministratie.
• Het vergroten van de zelfredzaamheid op het gebied van de financiële huishouding.
• Het samen plannen van de financiën rondom (noodzakelijke) uitgaven bij het uitkeren van voorschotten.
• Hulp bieden bij het aanvragen van bewindvoering, dit kan professioneel bewind zijn, maar ook kan de partner of een familielid bewindvoerder worden. Ondersteuning in dit proces. Ook ondersteunen bij de boedelbeschrijving en de jaarlijkse Rekening en Verantwoording.
• Ondersteunen bij de administratie en het aanleveren van documenten voor de schadestaat, dit kan ook gaan om te verzamelen documenten uit het verleden die lastig te achterhalen zijn.
• Boekhouders, accountants, belangenbehartigers en verzekeraars voorzien van noodzakelijke informatie.
• Hulp bij het indienen van de aangifte inkomstenbelasting.
• Ondersteunen bij het uitzoeken van de effecten van letselschade-uitkering op de WWB-uitkering.
• Omgaan met de plotselinge overgang naar een nieuwe financiële situatie door bij regelingen bijvoorbeeld peiljaarverlegging aan te vragen.
• Het ondersteunen van ondernemers bij het afwikkelen van hun specifieke ondernemerszaken.
• Hulp bij het aanvragen van een uitkering.

Middels de inzet van budgetcoaching wordt er getracht om rust te creëren in de financiën en administratie, zodat de focus weer kan worden teruggelegd op lichamelijk en mentaal herstel na het ongeval. Schakel een budgetcoach zo snel mogelijk in na het signaleren van onrust in de administratie en financiën. In sommige gevallen kan er met een kortdurend bezoek al veel stress worden weggenomen. Het kan uiteindelijk gaan om eenmalige inzet of om een langer durende ondersteuning. Met als doel de regie weer terug te leggen bij het slachtoffer.

De budgetcoach geeft nimmer financieel advies.

De bedrijfskundige is een deskundige op het gebied van bedrijfskundige en bedrijfseconomische vragen.

In het kader van letselschade kan de bedrijfskundige op diverse manieren ingeschakeld worden door de aansprakelijke verzekeraar en het slachtoffer en/of de belangenbehartiger.

De bedrijfskundige treedt altijd op als onafhankelijke partij en wordt in de meeste gevallen door beide partijen (aansprakelijke verzekeraar, slachtoffer en/of belangenbehartiger) ingeschakeld.

De bedrijfskundige in de private sector wordt meestal ingeschakeld voor de volgende interventies:

• Quickscan financieel: het is zaak snel helder te krijgen waar het slachtoffer recht op heeft. De eerste stap daarbij is het berekenen hoe het bedrijf van het slachtoffer ervoor stond voor het ongeluk. Wat waren de financiële resultaten en inkomenssituatie in de laatste 3 jaren voor het ongeval? Zodra dat duidelijk is, kan in overleg met de aansprakelijke verzekeraar bevoorschotting plaatsvinden.
• Quickscan bedrijfskundig: letselschade draait om veel meer dan inkomstenverlies door de ondernemer. Er staan mogelijk banen op het spel. En is het wel mogelijk om het bedrijf voort te zetten, als gevolg van de uitval van de ondernemer? Er zijn veel vragen. Het vereist ondernemend handelen om de schadelast te beperken voor zowel de ondernemer en onderneming als de aansprakelijke verzekeraar.
• Bedrijfskundige analyse en bepaling Verlies aan Verdienvermogen: na een ongeval zijn er vele vragen, o.a. op financieel/bedrijfskundig gebied als ‘Wat is de schade? Hoe wordt deze bepaald en wat is redelijk en billijk?’ Een bedrijfskundige richt zich op de financiële en bedrijfskundige zaken. Welk bedrag aan Verlies aan verdienvermogen (VaV) is redelijk? Hoeveel inkomensverlies is er? Waar zou het slachtoffer eventueel recht op hebben?

Alle bedrijfsgegevens komen boven tafel. Een periode van 3 jaar voorafgaand aan het ongeval en de periode vanaf het ongeval worden in kaart gebracht. Voor het berekenen van een VaV worden uitgangspunten vastgesteld. Wanneer dit helder en akkoord is voor alle partijen wordt het VaV berekend.

• Coaching & begeleiding: omgaan met letselschade vraagt meer dan alleen helderheid over de vergoeding van de ontstane schade. Een ondernemer heeft vaak veel last en hinder van het letsel en heeft tijd nodig voor herstel. Maar als ondernemer moeten er ook keuzes gemaakt worden, hoe lastig dit ook is. Hoe ziet de toekomst eruit? Kan het bedrijf voortgezet worden en zo ja, op welke manier? In een gesprek, meestal een driegesprek met de ondernemer, arbeidsdeskundige en de ondernemerscoach (bedrijfskundige coach) wordt de behoefte van de ondernemer vastgesteld. Op basis van de behoefte wordt een concreet begeleidingstraject opgestart.
• Werknemers & particulieren: ook voor een werknemer/particulier zijn de gevolgen van letselschade groot. Voor de werknemer: wat is de inkomensschade en eventuele vermogensschade, kan hij/zij ooit weer aan het werk en zo ja, in welk beroep? De bedrijfskundige maakt inzichtelijk waar de werknemer/particulier financieel recht op heeft. Dat is niet zo eenvoudig. Want wat is eigenlijk de schade? Hoe wordt deze bepaald en wat is redelijk? En is er kans op herstel? Kan het slachtoffer weer terugkeren in zijn/haar functie? De bedrijfskundige stelt een Verlies aan Verdienvermogenberekening (VaV) op waar alle partijen achter kunnen staan.

Veelal is er een samenwerking met een onafhankelijke arbeidsdeskundige wanneer er sprake is van letselschade bij ondernemers en/of werknemers. Het voordeel is dat het slachtoffer zich gehoord en gezien voelt en er zo snel als mogelijk schadelastbeperkend geacteerd kan worden door alle partijen.

Bouwkundige is een technisch beroep met veelal weinig affiniteit op het gebied van zorg-gerelateerde vraagstukken voor mensen.

Binnen de letselschade is het van belang dat een bouwkundige zich ook kan inleven in de ontstane situatie en kan omgaan met mensen welke beperkt zijn geraakt als gevolg van een ongeval. Dit vraagt een andere aanpak als in de reguliere bouwsector.

Samenwerking met andere disciplines is voor een bouwkundige essentieel om de stoornissen te vertalen naar een bouwkundig plan. Veelal vindt er samenwerking met een ergotherapeut plaats.

Woningaanpassing;

De bouwkundige zoekt samen met de ergotherapeut naar de meest optimale situatie voor betrokkene, zodat voor zover als mogelijk betrokkene weer zelfstandig kan wonen. Daarbij wordt in achtgenomen hoe de leefsituatie, de woning en het niveau van de woning voor het ongeval van betrokkene was. De volgende aspecten worden veelal doorlopen;

• het programma van eisen van veelal een ergotherapeut uitwerken in vereiste bouwplannen, rekening houden met de regelgeving en in samenwerking met de ergotherapeut.
• het uitwerken van gedetailleerde tekeningen en technische omschrijvingen.
• beoordelen van offertes.
• het opstellen van kostenramingen.
• het verzorgen van bouwbegeleiding.
• het adviseren bij het verhuizen in relatie tot het onderzoeken van de mogelijkheden van aanpasbaarheid van de betreffende huur- en/of koopwoning.

Verlies van zelfwerkzaamheid:

Met regelmaat komt het voor dat betrokkene voor het ongeval alle werkzaamheden in en om het huis en tuin qua onderhoud zelf uitvoerde, maar door de opgelopen beperking daartoe niet meer in staat is.

Een ander onderdeel is dat betrokkene voornemens was, of ten tijde van het ongeval bezig was met een verbouwing van een woning en door de opgelopen beperking niet meer in staat is de eigen geplande werkzaamheden af te maken of nog uit te voeren.

Door nauwkeurig te kunnen bepalen wat het aandeel van betrokkene zonder ongeval zou zijn geweest, kan de bouwkundige partijen bijstaan in het bepalen van de omvang van het verlies van zelfwerkzaamheid.

Een verkeers(angst)deskundige is de expert op het snijvlak mobiliteit na letsel.

De deskundige brengt in kaart met het letselschadeslachtoffer op welke wijze de mobiliteit belemmerd wordt en stelt een doelgericht begeleidingsvoorstel op.

De vraag wat het slachtoffer nodig heeft om weer onbelemmerd aan het verkeer deel te nemen staat hierbij centraal. Hierbij wordt ingezet op angstuitdoving, een deel voertuigbeheersing en (verkeers)kennis zodat cliënt weer onafhankelijk is.

Inhoud verkeers(angst)begeleiding:

• Elementaire bedieningsoefeningen in verband met automatiseren juiste basisvaardigheden
• Praktische verkeersdeelneming
• Herkennen van en controle over symptomen
• Schokverwerkingsproces en ongeval behandeling (eigen ongeval)
• Risicoperceptie
• Gebruik van oefenbaan/slipbaan, optioneel
• Sociale gesprekken en overige begeleidings-elementen

Samenwerking met aanpalende disciplines wordt zo nodig gezocht, denk hierbij aan de ergotherapeut, arbeidsdeskundige, psycholoog e.a.

Doelstelling:

Betrokkene is weer in staat als een volwaardig verkeersdeelnemer aan het verkeer deel te nemen en/ of kan zijn beroep of functie weer onbelemmerd uitvoeren.

Doelgroep:

Personen die naar aanleiding van een traumatische ervaring psychische schade hebben opgelopen en niet meer of beperkt kunnen functioneren in het verkeer.

Bij verkeers(angst)begeleidingen met een praktische en pragmatische inslag wordt niet alleen aan het mentale herstel gewerkt. Door het aanscherpen van inzicht en bewustwording, wordt aandacht besteed aan gedragsverandering, waardoor een verantwoord verkeersgedrag wordt bewerkstelligd.